Kerst 2023

Voor de zoveelste keer begin ik weer opnieuw met dit verhaal. Het wil maar niet vlotten. Sterker nog ik weet niet eens hoe ik moet beginnen.

 

Uiteraard kan ik starten met het weer. Dat is altijd een goed onderwerp om een gesprek mee te beginnen. Het schijnt uniek te zijn voor ons land. Dat verbaast mij niets. Kijk maar eens naar dit jaar. Eerst was het lang kurkdroog. Later werd het kletsnat. Er waren koude dagen maar ook tropisch warme perioden en alles wat ertussenin zit. Kortom voor ieder wat wils en toch genoeg om over te klagen.

Ondanks of misschien dankzij het wisselvallige weer van dit jaar heb ik een goede oogst binnengehaald. Ik heb veel bramen geplukt, de druiven hingen vol en de rabarber wist niet van ophouden. Ik heb de kast vol met diverse soorten jam en moes.

Nu kan ik wel een leuk weerpraatje houden maar wie zit daarop te wachten? Laat ik verder gaan met een onschuldige kerstgedachte als ‘vrede op aarde’. Wat kan daar mis mee zijn? Oei Oekraïne, dat was ik even vergeten. Eindeloze zware gevechten, totale verwoesting. Daar zijn inmiddels meer mensen omgekomen dan er in onze Parkstad wonen en het einde is nog niet in zicht.

Toch de laatste tijd gaat het vooral over de strijd in het Midden-Oosten. Of moet ik zeggen Palestijns-Israëls conflict. Of is het een oorlog? Dat zijn niet alleen moeilijke vragen. Alles wat je zegt kan gevaarlijke reacties oproepen. Maar staat niets zeggen niet gelijk aan toestemmen?

Een ander pijnlijk punt is dat ons kerstevangelie in diezelfde regio afspeelt. Je zou het bijna vergeten. Kunnen we dan in onze kerk wel met goed fatsoen kerst vieren?

Er zijn dit jaar wel meer lastige thema’s zoals verkiezingen, toeslagenaffaire en een klimaatdiscussie die beginnen te ontsporen. Je kunt er depressief van worden en dan te bedenken dat ik nog lang niet alles heb vermeld.

Is er dan niets goeds te vinden? Vorig jaar berichtte ik dat ik columns voor ons kerkblad ga schrijven. Dat is gelukt en hoe. Ik ben verrast door het succes. Al weet ik nog steeds niet wat een column een column maakt.

Ik keek ook op tegen de deadline. Aan het einde van de maand moet de volgende worden opgestuurd. Maar zelfs dat is geen probleem. Ik heb zelfs een kleine voorraad.

 

Ik heb ook weer veel mooie foto’s gemaakt. Eén daarvan heb ik als kerstfoto gebruikt. Deze maakte ik toen ik op de fiets thuiskwam. Ik keek nog even naar buiten voordat ik de garagepoort dichtmaakte. Opeens zag ik dit herfstblad van de wingerd schitteren in de ondergaande zon. Een tijdloos moment van vluchtige schoonheid. Laat ik vooral niet vergeten om mijn zegeningen te tellen.

 

Warme kerstdagen en een liefdevol nieuw jaar,

 

Erik Bastiaan – Net

De verandering

Als ik dit verhaal schrijf, zit ik buiten met korte mouw in de zon. Dat is goed vol te houden. Nee, ik ben geen extreme kou fanaat. Voor mij geen ijsbaden of een nieuwjaarsduik.

Ik schrijf dit verhaal ook niet in de zomer. Het is bijna november en de temperatuur is aangenaam hoog. Mijn tuin ligt op het zuiden. Dat scheelt natuurlijk ook een beetje. Waarschijnlijk is dit de laatste warme dag van het jaar en daar wil ik van profiteren. Al weet je dat nooit zeker in Nederland. Voor hetzelfde geld krijgen we een groene kerst met bloeiende krokussen en zingende vogels.

De warmte zou ook een mooie energiebonus zijn. Want de gasprijs is dit jaar torenhoog. Zelfs in onze kerk gaat de thermostaat omlaag omdat anders de gasrekening niet meer is te betalen.

Een witte kerst is dus veel te duur geworden. Als alternatief kun je nog een middagje naar snowworld, inclusief glühwein en warme apfelstrudel.

Volgens sommigen krijg je zonder kou en sneeuw geen echt kerstgevoel. Persoonlijk denk ik dat dat wel mee zal vallen. In de bijbel wordt ook geen melding gemaakt van sneeuw en kou tijdens de geboorte van Jezus. Dat laatste is (of was) toch de kern van het kerstfeest? Wel is het thema ‘licht en duisternis’ prominent aanwezig. Het licht dat schijnt in de duisternis en een engelenkoor dat oplicht in de nacht.

Het licht is ook een teken van nieuwe hoop, bezinning en een oproep voor verandering. Dat is een mooie kerstgedachte waar niets tegen in te brengen is. Nog mooier is als je de daad bij het woord voegt.

Voor wie van nostalgie houdt heb ik deze winterfoto gekozen. De afbeelding heb ik vorig jaar gemaakt. Het had de avond daarvoor gesneeuwd. De volgende morgen ben ik meteen met mijn camera op weg gegaan. Want ik wist dit duurt hooguit een dag en dit soort foto’s worden steeds zeldzamer.

Ik ging naar de Brunssumerheide. Onderweg maakte ik deze foto. Het betreft de Grote Heiweg. Als iemand weet waar de Kleine Heiweg ligt dan hoor ik dat graag.

Dit jaar kruiste ook nog iemand mijn wegen. Niet zomaar iemand maar …  Hoe zal ik haar omschrijven? Ik weet het niet. Ik heb er geen woorden voor. Ik ken talloze liefdesliedjes, romantische films en ik heb geïnteresseerd het Bijbelboek Hooglied bestudeerd. Maar niets beschrijft het gevoel volledig. ‘Es ist nicht zu erklären es ist zu verstehen’, zoals onze oosterburen het zo treffend beschrijven.

Er zijn dus heel veel veranderingen. Te veel om op te noemen. Gelukkig blijft de kerst in december.

Warme kerstdagen en een liefdevol nieuw jaar,

Erik Bastiaan – Net

Beroemd

Ik kom op tv. Ik word beroemd. Binnenkort kan ik niet meer onopgemerkt over straat lopen. Hoe zal dat zijn?

Natuurlijk, er zijn ontelbaar veel programma’s op de Nederlandse tv-zenders. De lijst van BN’ers is eindeloos lang. Maar als ik zie wie er allemaal op staan dan ben ik blij dat mijn naam er niet tussen staat. 

Mijn debuut is zondag 12 december om 9.20 op Ned 2 bij ‘Zie je zondag’ (ook te zien via ‘Uitzending gemist’). Dat is niet bepaald ‘prime time’ en een uitzending over de kerk is ook niet wat de massa aanspreekt. Het moge duidelijk zijn dat het programma niet echt een kijkcijferkanon is. Maar het heeft wel inhoud en dat vind ik veel belangrijker.

Waarschijnlijk ben ik slechts enkele minuten in beeld. Toch de opnames bij mij thuis duurde twee dagen. Dan was er nog een gesprek vooraf en moest ik nog bij een paar andere gelegenheden aantreden. Kortom tv is hard werken en er is geen tijd voor glitter en glamour.

Beroemd zijn is ook handig om mijn nieuwe verhaal over de avonturen van Maya, (Maya en het kerstspel) te promoten. Dit keer geen boek maar een eenvoudige uitgave.

 

En zo zijn we weer bij de kerst. Mijn overburen zijn momenteel aan de dakgoot een gordijn van lampjes aan het opgehangen. Elders in de straat is ook geen gebrek aan glitter en glamour. Daar doe ik niet aan mee. Ik heb niet eens een kerstboom.

Wel stuur ik ieder jaar een kerstkaart met eigen foto. Die kies ik uit mijn opnames van het afgelopen jaar. Al zoekend zie ik het jaar voorbijgaan. Het heeft in januari gesneeuwd. Was ik reeds vergeten. Zit daar een leuke kerstfoto tussen? Vast. Of kies ik voor het voorjaar? Ik heb een leuke herfstfoto. Er was ook nog hoogwater. Is daar een verhaal van te maken? Verder heb ik veel foto’s van bloemen. Vooral wilde orchideeën zijn mijn favoriet.

Het ligt voor de hand om een foto te kiezen die iets te maken heeft met de filmopnamen of met mijn nieuwe Maya uitgave. Toch iedere keer als ik door mijn albums blader wordt mijn aandacht getrokken door deze foto. Deze heb ik gemaakt op de Brunssummerheide. Specifieker gezegd op de zandverstuiving nabij de Rode Beek.

De foto is reeds gebruikt als voorblad voor ons kerkblad ‘De Drieluik’. Het is een atypische kerstfoto.  Maar dat doe ik ieder jaar. Het is er wel een met een verhaal.

De foto straalt eenzaamheid en verlatenheid uit. Je voelt de donkere wolken die zich dreigend samenpakken, er is geen ontsnappen aan. Toch zijn er ook lichtpuntjes. Er is hoop. Ik denk dat ik zo met deze foto het afgelopen corona jaar met alle beperkingen, ellende en verwachtingen in het kort heb samengevat.

 

Voor wat er nog meer is gebeurd dit jaar kun je op tv eindeloos veel terugblikken kijken. Zelf heb je natuurlijk ook de nodige herinneringen, negatief en positief. Toch kijk ik liever hoopvol vooruit. Niet met de gedacht om beroemd te worden maar om jou weer te ontmoeten. Die gedachte past, volgens mij, het beste bij kerst.

 

Vredige kerstdagen en een coronavrij nieuw jaar,

Erik Bastiaan – Net

e.bastiaan-net@zonnet.nl

 

De vliegden

Eenzaam loop ik over de Brunssummerheide terug naar huis. Even een rondje gemaakt. Dat doe ik iedere dag, weer of geen weer. Daarbij ga ik geregeld over de hei of ik pak een andere route. Er is vanuit mijn huis meer dan genoeg keus.

Wat dat betreft is dit jaar niet anders dan vorige jaren. Alleen zijn dit jaar de stille plekken minder stil. Zelfs door de weeks is het in de bossen en de velden drukker als normaal. Het is echt opvallend.

De reden is logisch. Want waar kun je anders naar toe als shoppen, buitenlandse vakantie en festivals niet mogelijk zijn. In één klap maakte ons leven op de automatische piloot van druk bezig zijn om druk bezig te zijn plaats voor de stilte in de stilte.

Ik had zelf ook al een lijst voor dit jaar opgesteld. Ik wilde naar Het Rijksmuseum, op vakantie en meedoen met de Heuvelland4daagse. Aangevuld met de vele evenementen die hier plaatsvinden.  Misschien was niet alles mogelijk. Maar toch wilde ik de lijst aan het eind van het jaar eerder langer dan korter hebben.

Ik dacht daar niet bij na. Juist daarom kan deze crises misschien geen kwaad. Het stemt tot nadenken en laat je zoeken naar alternatieven. Zo zijn we massaal gaan thuiswerken, de kerkdienst gaat online en de bordspelen zijn niet aan te slepen.

Dat is een grote verandering in ons doen en laten. Toch zijn we echt zoveel veranderd? Of gaan we straks gewoon weer gewoon op de oude voet verder?

 

Na een korte klim kom ik op een plateau. De wind heeft hier altijd vrij spel. Ondertussen is de zon aan het ondergaan en begint het af te koelen.

Ik loop langs een vliegden die hier eenzaam en alleen staat. Het is gewoon een grove den. Daarmee zijn alle bossen in dit gebied vol geplant. Tussen die andere bomen hoort deze boom te staan. Het is niet voor niets een echte bosplant.

Geldt dat ook niet voor ons. Meer dan eens zijn we dit jaar geïsoleerd geraakt. Terwijl we niet zonder contact met anderen kunnen. Ik weet niet hoe het jou vergaat maar zelfs voor mij, als autist, is het wel erg stil.

Zwijgend loop ik door. De zon staat op het punt om onder te gaan. Spoedig is het donker en de wind verspreid reeds de eerste winterkou. Nog even verwarmt de gloed van de avondzon mijn gezicht. Het laat de eenzame vliegden stralen in het goudenlicht.

Het verstilde beeld beschrijft het jaar, koud en eenzaam, beschenen in het avondlicht. In het duister loop ik naar huis terug en ondanks alles brandt nog steeds het hoopvolle licht van het nieuwe jaar in mijn hart.

Erik Bastiaan – Net

e.bastiaan-net@zonnet.nl

www.erik-bastiaan-net.jouwweb.nl

Selfie

Een kerstkaart met een versierde boom. Hoe clichématig wil je het hebben. Als je goed kijkt zie je in de weerspiegeling van de kerstballen dat het een selfie is. Heel modern. Het moet niet gekker worden.

De tijd van verre vakanties is (vooralsnog) voorbij. Dus moet ik het dichterbij huis zoeken. Wat dan? Een foto van mijn nieuwe badkamer? Nee, dat is net iets te dichtbij en mist iedere kerstsfeer.
In het verleden gebruikte ik de boekcover van mijn nieuwste boek. Die maakte ik van mijn eigen foto’s. Hoe persoonlijk wil je het hebben.
Onlangs kwam mijn zevende boek (Maya, en de verdwenen eenhoorn) uit. De tweede uitgave uit mijn kinderboekenserie over de avonturen van Maya. Met op de cover een tekening van, inderdaad, een eenhoorn. Alleen heeft zo’n mythologisch dier niets met de kerst van doen. Natuurlijk heb ik fantasie genoeg om een link te kunnen verzinnen. Dat is een handig talent bij het schrijven van kinderboeken maar niet bij het schrijven van een kerstverhaal.

Van alle foto’s die ik afgelopen jaar heb gemaakt bleef uiteindelijk deze selfie over. An sich kan het geen kwaad om eens kritisch naar je zelf te kijken. ‘Ken je zelf’ wordt niets voor niets in de Griekse filosofie als hoogste wijsheid beschouwd. Alleen selfies maak je om anderen naar jou te laten kijken. De fotogenieke achtergrond en andere personen dienen louter om jezelf op te hemelen.
De foto is gemaakt tijdens de ouderenkerst in De Ark. Deze foto had ik natuurlijk ook tijdens de dienst op kerstavond of kerstochtend kunnen maken. Kerst is voor mij als fotograaf een drukke tijd. Uitgerekend bij mij thuis had ik de foto niet kunnen maken want ik heb geen kerstboom. Hoe dan ook kerst vier je samen met familie en vrienden. Met lekker eten, veel cadeaus en met de tot vervelens toe gedraaide ‘Last Christmas’, ‘Dreaming of a White Christmas’ en alle andere verplichte evergreens.
Als op een gegeven ogenblik de kerst iets te veel van het goede wordt, kijk dan eens in de spiegeling van een kerstbal. Dan zie je je zelf in een lachspiegel. Lach maar eens om jezelf en de drukte die we van de kerst hebben gemaakt.

Zonnebloem

Normaal gebruik ik voor mijn kerstkaart een vakantiefoto. Dit jaar is dat niet anders. Ik heb de hele zomer doorgebracht in ‘Tuinesia’. Dat was de verste plek die ik met mijn ziekte kon bereiken.

Daar bloeide ook deze zonnebloem. Toen ik hier kwam wonen heb ik er eentje geplant en uit het zaad komt ieder jaar spontaan weer nieuwe planten. Ik hoef er verder niets aan te doen behalve dan dat ik deze zaailing op een centralere plek in mijn tuin heb gezet.
Het was alleen jammer dat ik er uitsluitend ’s ochtends en laat in de middag van deze schoonheid kon genieten. Overdag was de zomerzon te fel voor mij. Dat geldt natuurlijk voor bijna iedereen. Alleen werd dat effect bij mij nog versterkt door de bijwerkingen van mijn medicijnen.
Dus bleef ik noodgedwongen binnen en ging ik schrijven. Daar heb ik me goed mee geamuseerd. Inmiddels heb ik al het nodige geschreven. Daaruit vloeit binnenkort het boekje ‘Maya en het mysterieuze bos’ uit voort. De eerste uit een hele reeks. Als voorblad heb ik de foto van de zonnebloem genomen. Het is vrolijk en kleurrijk. Dat past bij het boek, het is namelijk een kinderboek.
Ik ben begonnen met schrijven toen ik in het ziekenhuis lag. Waar kun je beter dromen over een kinderlijke fantasiewereld dan op zo’n fantasieloze plek. Overigens geen kwaad woord over de verzorging, dokters en verpleegsters. Die was gewoon goed. Alleen voelde ik me er niet echt thuis. Dat laatste schijnt dan weer een gezond teken te zijn.

Het ziet er naar uit dat ik dit jaar thuis kerst kan vieren. Dat was vorig jaar wel anders. Wat niet anders zal zijn, zijn de typische kerstslogans zoals ‘Vrede op aarde’, ‘Zalige dan wel Prettige Kerstdagen’ en ‘Al het goede’.
Deze vrome wensen komen bij iedere kerst spontaan op en zijn helaas na de kerst zo weer verdwenen, net als de zonnebloemen in de zomer. Ik heb niets tegen deze mooie woorden. Integendeel, ik zou zeggen: leef erna! Alleen als na de feestdagen de realiteit weer terugkeert dan vergeten we de woorden weer o zo gemakkelijk.
Maar als in het voorjaar de bloemen weer ontwaken. Denk dan aan het licht van de zon die dit mogelijk heeft gemaakt en denk dan ook aan het licht van de kerst die vrede mogelijk maakt.

 

Erik Bastiaan – Net
e.bastiaan-net@zonnet.nl

De rondreis

 

Buiten is het grijs en grauw. Zo is het al verschillende dagen en de verwachtingen beloven weinig verbetering. Het zijn, zoals men zegt, de donkere dagen voor kerst.

Alhoewel, op het moment dat ik dit schrijf moet de eerste advent nog beginnen. Zelfs de winkels zijn nog niet in de kerststemming. Natuurlijk de kerstballen, kerstbomen en alle andere kerstspullen zijn allang te koop. Maar de sfeer is er nog niet.

Persoonlijk ben ik nog ik de vakantiestemming. Dat is niet zo vreemd. Ik ben net thuis en ik ben nog druk bezig met de fotoreportage.

 

Mijn reis ging dit jaar naar Ethiopië. Daar heb ik een 30-daagse rondreis gemaakt. Zo was ik in staat om een groot deel van het land te zien.

Logischerwijs ben ik ook de kerstfoto gaan zoeken tussen de vakantiefoto’s. Maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Want ik heb meer dan 1.000 foto’s gemaakt van heel veel verschillende onderwerpen.

Eén thema zijn de vele kerken en schitterende schilderingen. Ethiopië is in tegenstelling tot haar buurlanden voornamelijk een Christelijk land. Ze zijn zelfs het eerste land dat is overgegaan tot het christendom.

Na wat zoeken is de keuze snel gemaakt. Alleen komt uitgerekend die foto reeds op het voorblad van ons kerkblad (Drieluik). Dus moet ik verder zoeken.

De rotskerken van Lalibela dan? Ze zijn schitterend om te zien. De kerken zijn uitgehouwen uit de rotsbodem. Om ze te zien moet je dus niet omhoogkijken maar afdalen.

Koning Lalibela heeft ze in de 12e eeuw laten bouwen. Hij wilde een nieuw Jerusalem maken midden in zijn rijk. Dan kon voortaan iedereen op bedevaart. Want een pelgrimage naar het echte Jerusalem werd toentertijd door de vele oorlogen steeds gevaarlijker. Daar is wel een link met het heden mee te maken. Alleen niet voor deze kerstkaart.

 

Zal ik iets kiezen uit de natuur? De Ethiopische hoogvlakte is heel groen. Daar wordt nog geploegd met ossenploegen en met een sikkel geoogst.  De laagvlakte is daarentegen juist bedekt met droge savannes. Daar trekken herders met hun kuddes rond. Dan hebben we ook nog eenvoudige dorpjes bezocht met ronde hutjes van hout en leem.

Het is net levende archeologie. Want zo leefde men hier (heel) vroeger ook. Al moet je niet raar opkijken als je opeens een herder ziet met een mobiele telefoon. Verder leveren de plaatjes van ossen, ezels en herders een beeld op van een levende kerststal. Maar door mijn protestantse achtergrond heb ik daar helemaal niets mee.

 

Het laatste deel van mijn vakantie ging door het uiterste zuiden van Ethiopië. Deze streek is beroemd om haar oorspronkelijke stammen. Ik ben daar, politiek incorrect gezegd, op stammensafari gegaan. Ik zeg dat niet omdat ik mij superieur voel. Integendeel, in dat savanne gebied waar zij leven zou ik zonder mijn goedgevulde beurs niet eens kunnen overleven.

Eigenlijk ben ik naar die plek gegaan om mij te verwonderen over hoe verschillend mensen kunnen zijn. Zo maakte ik ook deze kleurrijke foto van een Karo vrouw. Toen ik die nogmaals bekeek, begreep ik pas dat kerst niet draait om kerkgebouwen, kerstversieringen of kerststallen maar om mensen in al haar verscheidenheid.

 Erik Bastiaan – Net

e.bastiaan-net@zonnet.nl

  

Wil je de reportage zien? Dan kunnen we misschien een afspraak maken.